В проекте «Быцькаўшчына» рассказываем историю Свято-Троицкой церкви
Праект «Быцькаўшчына» працягваецца, і сёння мы раскажам вам пра знакамітую царкву, гісторыя якой вельмі таямнічая і цікавая.
На жаль, на сённяшні дзень храм не працуе, але людзі ўсё роўна прыязджаюць на яго рэшткі. І гэта – Свята-Троiцкі храм ў вёсцы Белая Царква.
Гаворачы пра Белую царкву, нельга не ўзгадаць яе «старэйшага брата» – Чарэйскі манастыр. У гістарычных зводках 1475 года можна знайсці такое апісанне: «Смоленский епископ Мисаил в своей записи свидетельствует, что он «уделал» в Черее «храм св. Троицы и монастарь». Таму лічыцца, што Чарэйскі манастыр быў пабудаваны да 1454 года, а напрыканцы XV стагоддзя заснавальнік перадаў правы патранату над храмам ў род князёў Сапегаў.
Манастыр спачатку быў мужчынска-жаночым, што характэрна для глыбокай даўніны хрысціянства на Русі. Пазней ён стаў толькі мужчынскім, але невядома, калі гэта адбылося.
Вялікі ўклад ва ўзнаўленне Чарэйскага манастыра ўнёс Леў Сапега. Стары драўляны будынак, які стаяў на беразе возера Галаўль, ён знёс, а новы каменны пабудаваў на востраве таго ж возера. Гэты храм быў белы, таму атрымаў назву «Белацаркоўскі». Дата заснавання адноўленага Чарэйскага манастыра – 1597-1598 гг.
Манастыр прашоў праз шмат розных вер: спачатку праваслаўную, потым уніяцкую. А ў 1599 годзе каля яго Сапега размясціў Троiцкую царкву – помнік архітэктуры позняга барока. Некаторыя гісторыкі лічаць, што яе мог пабудаваць італьянскі архітэктар Арыстоцель Фіораванці, які ўзвёў Успенскі сабор у Маскве. Але ніякіх фактычных звестак аб гэтым няма.
Таксама пазнаёмім вас з цікавай легендай пра падзямелле царквы, патайны ход ад якога вёў аж да Чарэйскага замка і быў пракладзены пад Чарэйскім возерам. Лічаць, што там былі захаваны велізарныя багацці. Існавала меркаванне, што тут, у падвалах уніяцкай царквы, хавалі многіх з роду Сапегаў.
Леў пакінуў у царкве свае ручныя работы і падарункі – абразы, царкоўнае начыненне, крыж, плашчаніцу, – але ўсе гэта трапіла ў рукі захопнікаў у гады вайны.
З прыходам бальшавікоў царква была разрабавана і пераўтворана ў збожжасховішча. Будынак доўгія гады расцягвалі па цаглінах на будаўнічыя патрэбы, а пасля на руінах зладзілі альпінісцкую базу, якую зачынілі пасля трагічнай гібелі альпіністкі.
Зараз жа царква, нягледзячы на яе выгляд, таксама карыстаецца вялікай папулярнасцю. Людзі прыязджаюць туды з розных канцоў свету, каб памаліцца, паглядзець на славутасці, каля яе таксама праводзяць вядомае ў краіне свята.
Ганна СУШКОВА