В проекте «Быцькаўшчына» рассказываем историю Свято-Троицкой церкви

Праект «Быцькаўшчына» працягваецца, і сёння мы раскажам вам пра знакамітую царкву, гісторыя якой вельмі таямнічая і цікавая.

На жаль, на сённяшні дзень храм не працуе, але людзі ўсё роўна прыязджаюць на яго рэшткі. І гэта – Свята-Троiцкі храм ў вёсцы Белая Царква.

Гаворачы пра Белую царк­ву, нельга не ўзгадаць яе «старэйшага брата» – Чарэй­скі манастыр. У гістарычных зводках 1475 года можна знайсці такое апісанне: «Смо­ленский епископ Мисаил в своей записи свидетельствует, что он «уделал» в Черее «храм св. Троицы и монастарь». Таму лічыцца, што Чарэйскі мана­стыр быў пабудаваны да 1454 года, а напрыканцы XV стагод­дзя заснавальнік перадаў пра­вы патранату над храмам ў род князёў Сапегаў.

Манастыр спачатку быў мужчынска-жаночым, што характэрна для глыбокай даўніны хрысціянства на Русі. Пазней ён стаў толькі муж­чынскім, але невядома, калі гэта адбылося.

Вялікі ўклад ва ўзнаўленне Чарэйскага манастыра ўнёс Леў Сапега. Стары драўляны будынак, які стаяў на беразе возера Галаўль, ён знёс, а новы каменны пабудаваў на востра­ве таго ж возера. Гэты храм быў белы, таму атрымаў назву «Белацаркоўскі». Дата засна­вання адноўленага Чарэйскага манастыра – 1597-1598 гг.

Манастыр прашоў праз шмат розных вер: спачатку праваслаўную, потым уніяц­кую. А ў 1599 годзе каля яго Сапега размясціў Троiцкую царкву – помнік архітэктуры позняга барока. Некаторыя гісторыкі лічаць, што яе мог пабудаваць італьянскі архітэк­тар Арыстоцель Фіораванці, які ўзвёў Успенскі сабор у Ма­скве. Але ніякіх фактычных звестак аб гэтым няма.

Таксама пазнаёмім вас з цікавай легендай пра пад­зямелле царквы, патайны ход ад якога вёў аж да Чарэйскага замка і быў пракладзены пад Чарэйскім возерам. Лічаць, што там былі захаваны велі­зарныя багацці. Існавала мер­каванне, што тут, у падвалах уніяцкай царквы, хавалі мно­гіх з роду Сапегаў.

Леў пакінуў у царкве свае ручныя работы і падарункі – абразы, царкоўнае начыненне, крыж, плашчаніцу, – але ўсе гэта трапіла ў рукі захопнікаў у гады вайны.

З прыходам бальшавікоў царква была разрабавана і пераўтворана ў збожжасховішча. Будынак доўгія гады расцягвалі па цаглінах на бу­даўнічыя патрэбы, а пасля на руінах зладзілі альпінісцкую базу, якую зачынілі пасля тра­гічнай гібелі альпіністкі.

Зараз жа царква, нягледзячы на яе выгляд, таксама карыстаецца вялікай папуляр­насцю. Людзі прыязджаюць туды з розных канцоў свету, каб памаліцца, паглядзець на славутасці, каля яе таксама праводзяць вядомае ў краіне свята.

Ганна СУШКОВА