Шмат увагі надавалася нашымі продкамі ў свой час захаванню традыцый і звычаяў. Тое, што мы атрымліваем ад іх, перадаем нашчадкам, і гэта сувязь не павінна парывацца. Нашы продкі былі мудрымі і працавітымі. Усё іх паўсядзённае жыццё падпарадкоўвалася вядомым законам існавання, прыродным з’явам, і ўстаноўлены парадак нельга было парушаць.
У наш высокатэхналагічны час мы звяртаемся да бабуліных абрадаў і дзядулевых звычаяў дзеля захавання гісторыі свайго народа, тлумачыцца гэта і цікавасцю да свайго мінулага, пошукам каранёў.
Адзін з не зусім вядомых абрадаў, які дайшоў да нас – «Жаніцьба Коміна». Гэта старадаўняе свята, якое праводзілася амаль два стагоддзі таму назад хіба не ў кожнай вёсцы. Вытокі гэтага свята – пакланенне духу продкаў – агню. Жанчыны вадзілі вакол коміна карагод і спявалі вясельную песню жаніху, а нявесткай была Праца. У песні выказвалася просьба, каб комін будзіў усіх рана, даваў святло для хатніх работ.
Удзельнікі народнага клуба «Ветэран» на мінулым тыдні сумесна з супрацоўнікамі Чашніцкага гістарычнага музея зладзілі абрад «Жаніцьба Коміна». Гэта абрад першага запальвання агню восенню ў хаце. Для асвятлення нашы продкі выкарыстоўвалі меншы комін, падобны да таго, які ў печы. Сярод хаты падвешвалі зроблены з дроту і абцягнуты белай тканінай комін, знізу – лучына на блясе, што асвятляла хату ў доўгія асеннія і зімовыя вечары.
Гаспадар і гаспадыня ў сваёй хаце прымалі гасцей, якія прыйшлі да іх прасіць дазволу і благаслаўлення на выконванне абрадавых дзеянняў.
Гучалі народныя песні, прыпеўкі, у якіх выказваліся пажаданні дабрабыту і шчасця ўсім родным гаспадароў і ім самім, дбайнай працы, добрага ўраджаю. Комін – асацыяцыя з сонцам. Калі яго ўшанаваць як трэба, усё ў гаспадарцы будзе ладна, лічылі продкі.
«Свяці, наша свяціла, каб агню не тушыла,
Каб добра было прасці, ткаці і сеяць цяпло ў хаце.
Агонь трэба ўхваляць, каб бяды ад яго не ведаць.
Агонь ачышчае, духам продкаў дапамагае».
Жанчыны вадзілі карагоды, у спевах успамінаючы працоўныя доўгія вечары і праслаўляючы сялянскую працу.
«Свяці ж, каміночку, ясненька,
Пабуджай чаляданьку раненька.
Шыці, прасці, ткаці маладым,
А падарачкі збіраці старым».
Традыцыі і абрады нашых продкаў хаця і не нясуць у нашым сучасным жыцці таго велізарнага значэння, як у мінулым, але гэта наша гісторыя, побыт нашых бабуль, дзядуль. І вельмі цікава, як праходзіла іх жыцце шмат гадоў таму назад, калі не было звычайнай электрычнай лямпачкі, і ўсе вечары тагачасныя жыхары вымушаны былі асвятляць свой побыт з дапамогай лучыны.
Наталія ШЫРКО.
Белорусы могут бесплатно отправить почтовые карточки ко Дню Победы во время акции "Белпочты". Ко Дню…
С приходом тепла отмечается рост несчастных случаев с детьми по причине выпадения из окон.…
Дорогие жители Чашниччины! Сердечно поздравляем вас со светлым праздником Воскресения Христова. Это великое торжество позволяет…
Реализация инвестиционного проекта позволит создать новые рабочие места, обеспечить прирост налоговых поступлений в районный бюджет.…
В Чашникской детской школе искусств учащиеся всегда с удовольствием принимают участие в музыкальных конкурсах разного…
По многолетней традиции прихожане храма Преображения Господня города Чашники на светлый праздник Пасхи не оставят…